Iedereen die een bioscoop, een café of een theater wil bezoeken, moet vanaf 25 september een coronatoegangsbewijs laten zien. Dat betekent dat mensen die niet gevaccineerd zijn, geen herstelverklaring hebben of geen recente negatieve test hebben, geen toegang krijgen tot deze gelegenheden.
Vizier begrijpt de zorgen die zijn ontstaan door deze maatregel. Veel mensen ervaren dit als discriminatie en dat is begrijpelijk, u wordt immers daadwerkelijk uitgesloten van een deel van het maatschappelijk leven. “Hopelijk gaan jullie iets doen aan de tweedeling die in de samenleving ontstaat”, geeft een van de melders aan.
Alle klachten worden door onze klachtbehandelaars in behandeling genomen. Hierbij gaat het om maatwerk: juridisch gezien is dit een complexe situatie en per geval wordt bekeken of er sprake is van discriminatie.
Is uitsluiting door de coronapas discriminatie?
Specifiek zijn melders benieuwd naar de relatie tussen het coronatoegangsbewijs en discriminatie en de eventuele mogelijkheden die zij hebben om daar iets tegen te doen.
Discriminatie is het maken van verboden onderscheid op een aantal in de wet genoemde gronden. Dit zijn herkomst, godsdienst, nationaliteit, levensovertuiging, seksuele gerichtheid, geslacht, burgerlijke staat, handicap of chronische ziekte, leeftijd, arbeidscontract, arbeidsduur en politieke gezindheid.
Om te kunnen spreken van discriminatie zal er altijd sprake moeten zijn van een van deze wettelijk beschermde discriminatiegronden. Het maken van onderscheid tussen gevaccineerden en niet-gevaccineerden valt daar dus niet onder.
Wel is het mogelijk dat er in sommige gevallen sprake is van indirecte discriminatie op grond van handicap/chronische ziekte of op grond van godsdienst of levensovertuiging. Indirect onderscheid is echter geen discriminatie als daar een goede reden voor is (objectieve rechtvaardiging). Een beroep doen op het belang van de volksgezondheid zal waarschijnlijk gezien worden als zo’n objectieve rechtvaardiging.
Toch zijn er gevallen waarin uitsluiting op basis van de coronapas wél onder discriminatie zou kunnen vallen. Denk bijvoorbeeld aan mensen die vanwege hun geloof niet gevaccineerd willen worden. Als in dat geval iemand wordt uitgesloten, is er mogelijk sprake van discriminatie op grond van godsdienst/levensovertuiging. Maar ook als iemand niet gevaccineerd wil of kan worden omdat diegene een chronische ziekte of handicap heeft, dan valt uitsluiting op basis van de coronapas mogelijk onder discriminatie op grond van handicap/chronische ziekte.
Kortom, het is van belang dat iedere melding nauwkeurig wordt bestudeerd om de melder de juiste ondersteuning te bieden.
Hoe zit het dan met onze mensenrechten?
Door verschillende coronamaatregelen worden enkele van onze vrijheidsrechten ingeperkt. De overheid mag dat in uitzonderlijke gevallen doen, bijvoorbeeld om een epidemie te bestrijden. Er moet dan wel aan drie belangrijke voorwaarden worden voldaan:
- de grondslag moet legitiem zijn, in dit geval gaat het om beschermen van de volksgezondheid;
- er moet een voldoende duidelijke wettelijke basis zijn voor de maatregelen;
- de maatregelen moeten proportioneel zijn, ofwel in een evenredige verhouding staan tot het nagestreefde doel.
Een ruime meerderheid in de Tweede Kamer steunt de visie van onze regering dat aan deze 3 voorwaarden wordt voldaan. Bij het vaststellen van nieuwe maatregelen dienen deze voorwaarden steeds opnieuw te worden getoetst.
Het College voor de Rechten van de Mens is de organisatie die toezicht houdt op naleving van de mensenrechten. Zij hebben een uitgebreid artikel over het coronavirus en mensenrechten gepubliceerd, waarin verder wordt uitgelegd welke vrijheidsrechten in het geding zijn en wat de overheid wel en niet mag doen in zulke gevallen.
Met welke discriminatieklachten over de QR-code kunt u bij het College voor de Rechten van de Mens terecht (en met welke niet)?
Via deze link kunt u meer informatie lezen hierover.
Voorgenomen beleid
Het kabinet is voornemens het beleid aan te passen naar een 2G-beleid. Dit houdt in dat testen dan geen alternatief meer is voor het verkrijgen van toegang. Er is op dit moment nog veel discussie over binnen de politiek.
Vizier kan geen invloed uitoefenen op beslissingen van de overheid. Misschien beslist u om geen gebruik te maken van de CoronaCheck-app. Dat is uw recht. Als testen voor u de enige mogelijkheid is om een groen vinkje op de CoronaCheck-app te krijgen, wordt bij het invoeren van het 2G-beleid, de toegang ook voor u bij diverse sectoren onmogelijk. In beide situaties kan het onderscheid opleveren en een gevoel van buitensluiting geven. Dit hoeft niet te betekenen dat daarmee ook sprake is van verboden onderscheid (discriminatie) volgens de wet. Hoe het beleid er precies uit moet gaan zien is nog niet bekend. Het College voor de Rechten van de Mens heeft kenbaar gemaakt dat het 2G-beleid op dit moment onvoldoende is onderbouwd. https://mensenrechten.nl/nl/nieuws/noodzaak-van-2g-beleid-en-uitbreiding-coronatoegangsbewijs-onvoldoende-aangetoond Uiteraard houden wij deze ontwikkelingen nauwlettend in de gaten.
Melden helpt
Heeft u zelf het idee dat u gediscrimineerd wordt door een van de coronamaatregelen? Maak een melding! Onze gespecialiseerde klachtbehandelaars staan u bij in mogelijke vervolgstappen.
Discriminatie melden doe je ook om missstanden in de maatschappij aan te pakken. Bent u getuige van discriminatie? Meld het! Uw melding helpt ervoor te zorgen dat anderen minder last hebben van ongelijke behandeling.