Het Openbaar Ministerie heeft de knoop doorgehakt: het uitzenden van het Coronalied, enkele maanden geleden op Radio 10, was niet in strijd met de wet. Het lied valt “binnen de context van de artistieke expressie”. Binnen de Aziatische gemeenschap roept de uitspraak veel telleurstelling op. Veel jonge en jongvolwassen Nederlandse Aziaten voelen zich weer niet gehoord, zo luidt een eerste statement uit die gemeenschap. Zij hadden op een groter gebaar van het OM gehoopt, een sterker signaal dat discriminatie bestraft wordt.
Hebben die 58000 handtekeningen onder “ik ben geen virus” en 3000 meldingen over discriminatie dan helemaal geen nut gehad? Daarvoor moeten we vragen stellen. Staat Nederland op dit moment hetzelfde tegenover grappen maken over Nederlandse Aziaten als een paar maanden geleden? Was het maatschappelijke bewustzijn over dat artistieke expressie soms grievend kan zijn hetzelfde geweest als de Nederlands Aziatische gemeenschap over het Coronalied had gezegd: “Ach, we zijn het gewend. Laat maar gaan.” De antwoorden daarop zijn nee. Voor die gemeenschap was het Coronalied de druppel die de emmer deed overlopen. Zij trok massaal aan de bel en veroorzaakte een kettingreactie van discussie in de maatschappij. Daarbij werd soms hard geschreeuwd maar er werd ook geluisterd.
Tussen discriminatie volgens de wet en discriminatie volgens het gevoel zit ruimte. En dat is goed. We moeten als maatschappij altijd kritisch blijven kijken naar impulsieve verontwaardiging. De mening van de massa mag niet per definitie tot straf leiden, ook niet bij discriminatie. Daarvoor zijn onze grondrechten te belangrijk. Die moeten in gelijke mate worden beschermd. Een oordeel van het OM dat het Coronalied niet door de beugel kon, zou uiteraard de kers op de taart zijn geweest voor de Nederlands Aziatische gemeenschap. De bevestiging dat de verontwaardiging ook gegrond was volgens de wet. Dat is hen in dit geval niet gegund maar nutteloos was het in grote getale aan de bel trekken allerminst. Het ging te ver, er werd geluisterd en er werden excuses aangeboden. De volgende persoon die een grap over Chinezen wil publiceren zal nu sneller denken: ga ik hiermee in moreel opzicht niet te ver?
De ophef over het Coronalied laat ook iets anders zien: melding en aangifte doen, hoe belangrijk dat ook is, is niet de enige weg naar verandering. Ook de discussie zorgt voor bewustwording van vooroordelen. Vooroordelen die tot discriminatie kunnen leiden als niemand aan de bel trekt. Juist die discussie is essentieel om sociale normen scherp te houden of aan te passen. Onder de streep heeft de ophef niet tot een veroordeling geleid, maar wel tot aandacht voor het onderwerp en aanpassing van de norm. Daar mag de Nederlands Aziatische gemeenschap trots op zijn.